درباره الي ... یا درباره ما؟

"يه پايان تلخ بهتر از يه تلخيه بي پايانِ" احمد – درباره الي

فيلم "درباره الي ..." فيلمي است درباره يکي از کارهايي که ما هر روزه با آن درگير هستيم. قضاوت! "درباره الي ..." داستاني ساده و گيرا دارد اما در وراي اين سادگي و گيرايي، موضوعي را مطرح مي کند که ما خود هر روز بارها و بارها آن را انجام داده و معمولا هم کمتر به نتيجه آنچه که در موردش قضاوت کرده ايم شک مي کنيم.

فيلمي که در فضايي شاد و روشن شروع شده و در همان اوايل فيلم با غرق شدن دختري به نام الي به موضعي تيره تر تبديل مي شود. روشني اي که خود، رگه هايي از تيرگي در آن با قضاوت هاي تند و شتاب زده و يا بعضا رد شدن از خط و خطوط شخصي افراد در زمان شوخي هاي دست جمعي قابل مشاهده است. تيرگي فيلم يا در واقع تيرگي شخصيتهاي فيلم از لحظه غرق شدن الي بروز مي کند. قضاوت هاي تند و سريع و حتي شتابزده اي که افراد گاه براي نجات خود از مهلکه نگاه هاي تند و تيز سايرين انجام مي دهند، قضاوت هايي که درباره الي و بدون توجه به اينکه کوچکترين مطلبي راجع به او بدانند شايد نمونه ايي از قضاوت های خود ما در زندگي روزمره مان باشد. همسفران حتي نام واقعي الي را نمي دانند اما به خود اجازه ميدهند که او را نقد کرده و در دادگاهي که خودشان شاکي و قاضي و هيات منصفه هستند، راي صادر کنند. الي شخصيت مرموز و پيچيده اي در باطن دارد و کمتر ديگران از او مي دانند و در تحقيقات خود درباره الي به مجموعه اي تناقضات و دروغ ها بر مي خوردند که تمام اينها در محکوم کردن او در سکانس هاي انتهايي فيلم از طرف همسفرانش مورد استفاده قرار مي گيرد. قضاتي که خود دم از درستکاري و راستگويي در رفتارشان دارند، در تک تک رفتارهاي خود با نزديکترين افرادشان از دروغ و رياکاري استفاده ميکنند.

شايد فيلم اصغر فرهادي بيشتر از آنکه "درباره الي ..." باشد، درباره نحوه قضاوت هاي ما و تلنگري هرچند کوچک به ما باشد.