كنسرت موسيقي سنتي ژاپن

ديروز كنسرت موسيقي سنتي ژاپن در تالار انديشه حوزه هنري برگزار شد و من به اتفاق يكي از دوستان كه لطف كرد و من را به اين برنامه دعوت كرده بود براي ديدن كنسرت به محل برگزاري رفتيم.

خوب خلاصه بگم. خيلي عالي بود! با توجه به اينكه من كلا شرق و فرهنگشون را دوست دارم فكر كردم فقط من خوشم اومده، اما آخر برنامه همه از خوب بودن برنامه تعريف مي‌كردن و چند نفري با انگليسي و يا ژاپني دست و پا شكسته از مسئولين برگزاري تشكر مي‌كردن. اين برنامه با همكاري سفارت ژاپن در ايران، بنياد ژاپن و حوزه هنري و توسط گروه موسا برگزار شد. در معرفي گروه موسا داخل بروشوري كه داده شد نوشته بودند: " موسا به معناي سامورايي، مبين مردم ژاپن و تصويري از مبارزاني است كه بر ژاپن حكومت كرده و هنرهاي رزمي را به نمايش مي‌گذاشتند."

نوازندگان برنامه ها كه 6 نفر بودند و هر دو نفر ساز مخصوص به خودشون را مي زدند، از 3 ساز، به نامهاي "وادايكو - چيزي شبيه به طبل"، "سوگارو شاميسن - چيزي شبيه به تار يا سه تار" و "كوتو - چيزي شبيه به سنتور" استفاده مي‌كردند.

متاسفانه نداشتن گوشي موبايل خوب باعث شد كه نتونم الان اينجا از عكس‌ها يا فيلم‌هاي كنسرت استفاده كنم. كاش گوشيم خوب بود :-( اما سعي مي‌كنم چند تا عكس و فيلم براي معرفي ساز‌ها و نوع موسيقي كه ديدم پيدا كنم و اونها را معرفي كنم.

ساز وادايكو (طبل)

كلمه تايكو - taiko در زبان ژاپني به معناي طبل استفاده ميشه و در خارج از ژاپن كلمه‌اي كه بيانگر تايكو يا طيل باشه همين كلمه وادايكو هست. وادايكو با توجه به تركيبي كه كه با انواع مشابه خودش در كره و چين داشته مدل‌ها و شكل‌هاي متنوعي داره و با توجه به منطقه‌هاي مختلف، طرز استفاده و شكل اون فرق مي‌كنه. اين تنوع باعث شده كه وادايكو هم در موسيقي سنتي و هم در موسيقي عامه پسند يا همون پاپ كاربرد داشته باشه و ازش استفاده بشه. وسيله چوبي هم كه روي وادايكو زده ميشه و در واقع دو قطعه استوانه‌اي شكل چوبي هست را باچي - bachi ميگن. در ژاپن قديم از وادايكو در جنگها براي تهييج سپاه و يا اعلام خبر استفاده ميشده.

فيلمي درباره وادايكو (لينك دانلود)

ساز كوتو (سنتور)

اين ساز شبيه سنتور، در واقع يكي از سازهاي زهي سنتي ژاپن هست كه از ساز چيني با نام زايترز گرفته شده. كوتوتقريبا 180 سانتي‌متر طول داره و از 13 سيم تشكيل شده كه زير هر سيم پايه‌اي چوبي و متحرك قرار داره كه ميشه اونها را در طول هر سيم جابجا كرد. نوازنده قبل و يا هنگام نواختن ساز مي‌تونه اين قطعات چوبي را حركت بده و در واقع صداي ساز خودش را كنترل كنه. براي نواختن هم سه قطعه به انگشتهاي شصت، انگشت مياني و انگشت كوچك متصل ميشه و توسط اونها سيمها به حركت درمي‌آيند.

اين ساز در قرن 7 يا 8 از چين به ژاپن وارد ميشه و بيشتر در دربار نواخته ميشده. اين روند تا قرن 17 ادامه پيدا مي‌كنه. اما شخصي به نام ياشوتاسي كنجيوو(1614 - 1684) اين روند عوض ميشه. كنجيوو در واقع يه نوازنده ساز شاميسن بوده كه قدرت بينايي نداشته. اما بر سر اين موضوع كه ساز كوتو را همه - چه در واقع رعيت و چه خانم‌ها - مي تونند بزنند با يكي از نوازندگان دربار مسابقه‌اي ميذاره و در واقع اين ساز وارد بدنه جامعه ژاپن ميشه. كنجوو مابقي عمر خودش را به روي بهتر كردن و تغيير دادن اين ساز مي‌گذارد.

متاسفانه بعد از وارد شدن موسيقي غربي و به تبع اون ابزارآلات موسيقي غربي نقش والاي اين ساز كم‌رنگ‌تر از گذشته شده. اما خوب نوازندگان متبحري مانند ساوايي كازو و ياگي ميچيوو تونستند كه اي ساز را با موسيقي پاپ و جاز تركيب كنند و از اون به خوبي استفاده كنند.

فيلمي كوتاه درباره كوتو (لينك دانلود)

ساز شاميسن (تار يا سه تار)

شاميسن از نظر طول شبيه به گيتار هست اما بالاي اون ( گردن) از گيتار ساده‌تر هستش. براي بدنه اون از پوست سگ يا گربه استفاده مي‌كنند. اما در قديم از نوعي كاغذ مخصوص براي پوشش روي شاميسن استفاده مي‌كردند. از 3 سيم تشكيل شده و توسط قطعه‌اي گه در قديم از عاج فيل و جديدا از چوب مي‌سازند نواخته ميشه. اين ساز هم مانند سازهاي قبلي توسط شاهزاده‌اي از چين وارد ژاپن شده.

فيلمي درباره ساميسن (لينك دانلود) (divx format)

اميدوارم همونطور كه گشتن تو منابع مختلف مثل ويكيپديا، گوگل كردن و گوگل ويدئو و ياهو ويدئو و يوتيوب براي خودم مفيد بوده، براي شما هم همينطور بوده باشه. :دي